تفاوت‌های ظاهری بین HDD و SSD

تفاوت‌های ظاهری بین HDD و SSD

با گسترش فناوری و افزایش تقاضا برای ذخیره‌سازی داده‌ها، ابزارهای ذخیره‌سازی نیز دچار تحول شده‌اند. دو نمونه از رایج‌ترین انواع حافظه‌ها که در دنیای دیجیتال بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند، هارد دیسک درایو (HDD) و درایو حالت جامد (SSD) هستند. تفاوت‌های میان این دو نه‌تنها در عملکرد و ساختار داخلی بلکه در ظاهر فیزیکی نیز به‌خوبی قابل مشاهده است. در این مقاله قصد داریم به طور مفصل به بررسی تفاوت‌های ظاهری میان HDD و SSD بپردازیم.

تاریخچه‌ای کوتاه

HDD

HDDها از دهه ۱۹۵۰ به‌عنوان اولین راهکار ذخیره‌سازی مغناطیسی معرفی شدند. نخستین نمونه‌های آن بسیار بزرگ، سنگین و حجیم بودند و تنها چند مگابایت فضا داشتند. با گذر زمان، اندازه‌ی آن‌ها کوچک‌تر و ظرفیت‌شان بیشتر شد.

SSD

SSDها در دهه ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ به‌صورت محدود وارد بازار شدند، اما از سال ۲۰۱۰ به بعد رشد انفجاری یافتند. SSDها به‌دلیل عدم داشتن قطعات مکانیکی، عملکرد سریع‌تری دارند و در طراحی ظاهری نیز متفاوت از HDDها هستند.

ساختار فیزیکی کلی

HDD

هارد دیسک‌ها دارای ساختار مکانیکی هستند. اجزای اصلی HDD شامل:

• دیسک گردان (پلاتر)
• هد خواندن/نوشتن
• موتور چرخان
• برد کنترلر

ظاهر بیرونی HDDها معمولاً به شکل یک جعبه فلزی مستطیل‌شکل با لبه‌های صاف و پیچ‌های متعدد است. اغلب دارای درپوش فلزی از جنس آلومینیوم یا فولاد ضدزنگ هستند.

SSD

SSDها برخلاف HDDها قطعات متحرک ندارند و ساختار آن‌ها بیشتر به یک برد الکترونیکی شبیه است. اجزای اصلی آن‌ها عبارت‌اند از:

• تراشه‌های حافظه NAND
• کنترلر
• برد مدار چاپی (PCB)

در ظاهر، SSDها بیشتر شبیه به کارت‌های الکترونیکی هستند و در بسیاری از موارد، پوسته یا قاب بیرونی آن‌ها نازک‌تر و سبک‌تر از HDD است.

مقایسه ظاهری در ابعاد و فرم‌فکتور

فرم‌فکتور رایج HDD

1. 3.5 اینچی (برای دسکتاپ)
   ابعاد تقریبی: ۱۴۷ × ۱۰۲ × ۲۵ میلی‌متر
   وزن: بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ گرم
2. 2.5 اینچی (برای لپ‌تاپ)
   ابعاد تقریبی: ۱۰۰ × ۷۰ × ۹.۵ میلی‌متر
   وزن: حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم

فرم‌فکتور رایج SSD

1. 2.5 اینچی SATA SSD
   شباهت ظاهری به HDDهای 2.5 اینچی
   سبک‌تر و بدون قطعات متحرک
2. M.2 SSD
   به شکل یک ماژول باریک و کشیده، شبیه رم لپ‌تاپ
   طول: بین ۴۲ تا ۱۱۰ میلی‌متر
   عرض: معمولاً ۲۲ میلی‌متر
3. PCIe SSD (Add-in Card)
   به شکل کارت‌هایی مانند کارت گرافیک
   مخصوص نصب روی اسلات PCIe مادربرد

تفاوت در بدنه و جنس ساخت

HDD

• دارای پوشش فلزی محکم برای محافظت از اجزای مکانیکی
• دارای پیچ در چهار گوشه برای نصب در کیس یا لپ‌تاپ
• اغلب دارای برچسب مشخصات (مدل، ظرفیت، ولتاژ و برند)

SSD

• بدنه معمولاً از جنس آلومینیوم یا پلاستیک مقاوم
• سبک‌تر و نازک‌تر
• در برخی مدل‌ها بدون قاب فلزی و فقط شامل PCB
• ظاهر تمیزتر و جمع‌وجورتر

کانکتورها و پورت‌ها

HDD

1. SATA (Serial ATA):
   رایج‌ترین پورت برای انتقال داده و برق
   دو کانکتور جداگانه:

• کانکتور داده (۷ پین)
• کانکتور برق (۱۵ پین)

1. IDE (در HDDهای قدیمی‌تر):
   پورت ۴۰ پینی پهن با کابل فلت

SSD

1. SATA SSD:
   مانند HDDهای SATA دارای دو کانکتور (داده و برق)
2. M.2 SSD:
   بدون کابل، مستقیماً روی مادربرد نصب می‌شود
   کلیدهای مختلف (B, M, B+M) برای تعیین سازگاری
3. PCIe SSD:
   شامل کانکتورهایی مشابه کارت‌های گرافیکی

تفاوت در وزن و ضخامت

ویژگی‌های ظاهری در نصب و جای‌گیری

• HDDها معمولاً نیاز به پیچ شدن به براکت یا قاب دارند.
• SSDهای M.2 به‌صورت مستقیم روی مادربرد پیچ می‌شوند.
• برخی SSDهای خارجی دارای LEDهای وضعیت یا نمایشگر هستند که در HDDهای داخلی دیده نمی‌شود.

تفاوت در نمایش برند و اطلاعات فنی

• HDDها معمولاً دارای برچسب بزرگ در قسمت بالا با اطلاعاتی مانند:
  1. ظرفیت
  2. مدل
  3. ولتاژ کاری
  4. تاریخ ساخت
  5. آرم برند (مانند Western Digital، Seagate)
• SSDها بسته به مدل، دارای برچسب در سطح بالا یا پایین برد هستند. در مدل‌های M.2 اغلب فقط یک برچسب کوچک روی چیپ NAND یا کنترلر دیده می‌شود.

تفاوت در رنگ، طراحی و جلوه ظاهری

• HDDها معمولاً رنگ‌های فلزی یا خاکستری دارند.
• SSDها تنوع بیشتری در طراحی دارند:
  1. رنگ‌های مشکی، نقره‌ای، حتی قرمز یا آبی
  2. در SSDهای گیمینگ، طراحی‌های گرافیکی و نور RGB نیز دیده می‌شود.

ظاهر درایوهای قابل حمل (External)

HDD اکسترنال

• اغلب بزرگ‌تر، ضخیم‌تر و نیازمند آداپتور برق
• طراحی محافظت‌شده در برابر ضربه
• بدنه‌های فلزی یا پلاستیکی ضخیم

SSD اکسترنال

• بسیار کوچک‌تر و سبک‌تر
• طراحی مدرن و مینیمال
• بدنه‌های فلزی براق و زیبا
• درگاه‌های USB Type-C یا Thunderbolt

تفاوت در ظاهر هنگام باز کردن درایو

(توصیه نمی‌شود درایوها را باز کنید، اما برای اهداف آموزشی بیان می‌شود)

HDD

• دیسک‌های دایره‌ای درخشان
• بازوی مکانیکی با هد
• موتور چرخان در مرکز

SSD

• تراشه‌های NAND مستطیلی
• کنترلر مرکزی کوچک
• بدون قطعات متحرک

تأثیر ظاهر بر نوع استفاده و کاربرد

• ظاهر جمع‌وجور SSDها باعث شده مناسب لپ‌تاپ‌ها، اولترابوک‌ها، و دستگاه‌های قابل حمل باشند.
• ظاهر مستحکم HDDها آن‌ها را برای ذخیره‌سازی بلندمدت در سرورها یا بکاپ‌گیری مناسب کرده است.

نتیجه‌گیری

با توجه به بررسی‌های انجام‌شده، تفاوت‌های ظاهری میان HDD و SSD به اندازه تفاوت‌های عملکردی آن‌ها مهم و قابل توجه است. شناخت این تفاوت‌ها به کاربران کمک می‌کند تا در هنگام خرید یا ارتقاء سیستم، انتخاب بهتری داشته باشند.