وب سرور (Web Server) چیست؟
وب سرور یک سیستم کامپیوتری است که می‌تواند محتوای وب را از طریق اینترنت به وسیله‌‌ی یک مرورگر وب به کاربران ارائه دهد.
در ادامه‌ی این مقاله با انواع وب سرور، عملکردهای وب سرور و تاریخچه‌ی وب سرور آشنا خواهید شد.
عملکرد وب سرورها به چه صورت است؟
کاربر یک درخواست را از طریق یک مرورگر وب نصب شده روی یک وب سرور پردازش می‌کند. ارتباط بین وب سرور یا مرورگر و کاربر نهایی با استفاده از پروتکل انتقال ابر متن (HTTP) انجام می‌شود. نقش اصلی یک وب سرور، ذخیره، پردازش و ارائه اطلاعات یا صفحات وب درخواستی به کاربران نهایی است.
ذخیره سازی فیزیکی: تمام دادههای وب سایت در یک وب سرور فیزیکی ذخیره خواهد شد تا در موارد خاصی که ممکن است برای داده‌ها مشکلی ایجاد شود از بروز آن جلوگیری کرده و ایمنی لازم حاصل شود. زمانی که کاربر URL وب سایت شما را وارد می‌کند یا با استفاده از یک کلمه کلیدی در مرورگر آن را جستجو می‌کند، درخواستی ایجاد می‌شود و برای پردازش داده‌ها به وب سرور ارسال می‌شود.
نقش مرورگر وب چیست؟
مرورگر وب: نقش مرورگرهای وب مانند فایرفاکس، کروم یا اینترنت اکسپلورر یافتن وب سروری است که دادههای وب سایت شما در آن قرار دارد. هنگامی که مرورگر سرور شما را پیدا کند، درخواست را می‌خواند و اطلاعات را پردازش می‌کند.
سرورهای وب برای چه مواردی استفاده می‌شوند؟
وب سرورها در درجه اول برای پردازش و مدیریت درخواست‌ها و پاسخ‌های HTTP/HTTPS از سیستم مشتری استفاده می‌شوند.
از دیگر عملکردهای یک وب سرور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
حفظ و ذخیره‌ی دادههای وب سایت؛ یک وب سرور می‌تواند اطلاعات مهم و حیاتی وب سایت را از کاربرانی که غیر مجاز هستند ذخیره و حفظ کند.
مدیریت و کنترل پهنای باند برای تنظیم ترافیک شبکه: یک وب سرور توانایی این را دارد تا خرابی‌های نشات گرفته از ترافیک بالای وبسایت را حذف کند.
افراد حاضر در وب می‌توانند پهنای باند را برای مدیریت نرخ انتقال داده از طریق اینترنت و به حداقل رساندن ترافیک مازاد شبکه تنظیم کنند.
برنامه نویسی وب سمت سرور: ویژگی برنامه نویسی وب سمت سرور برای کاربران این شرایط را فراهم می‌کند تا صفحات وب فعال را با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی مانند Ruby، Python و PHP ایجاد کنند.
میزبانی مجازی: وب سرورها همچنین می‌توانند تحت عنوان یک سرور مجازی برای اجرای چندین برنامه، وب سایت، داده و سایر خدمات استفاده شوند.
وب سرورها می‌توانند پویا یا فعال باشند یا استاتیک که در ادامه هر مورد را به صورت مجزا توضیح خواهیم داد:
وب سرور استاتیک: یک وب سرور استاتیک شامل سخت افزار یا رایانه ای با سرور HTTP است. این سرورها به عنوان استاتیک معرفی می شوند زیرا به نمایش محتوایی که میزبانی شده است، کمک می کنند. شناخته شده ترین مثال از وب سرور استاتیک، وب سرور NGINX است.
وب سرور پویا: وب سرورهای پویا یا فعال شامل سرور استاتیک، سرور برنامه و پایگاه داده است. این وب سرور به عنوان فعال شناخته می‌شود زیرا از سرور برنامه برای به روز رسانی فایل‌های میزبان قبل از ارسال آنها به مرورگر کاربر از طریق HTTP استفاده می‌کند. یک وب سایت پویا می‌تواند محتوای مختلف و متعددی مانند تصاویر، فیلم‌ها و متن HTML را به روز کند و نمایش دهد. یکی از بهترین نمونه‌های وب سرورهای فعال، وب سرور آپاچی است.
لیست نرم افزارهای وب سرور
می‌توانید بعضی از محبوب‌ترین و پرمخاطب‌ترین وب سرورها را مشاهده کنید:
نرم افزار وب سرور لینوکس
سرور لینوکس بر روی یک سیستم عامل لینوکس ساخته شده است که به شما این امکان را می‌دهد تا محتوا، برنامه‌ها و خدمات را به کاربران نهایی ارائه دهید. سرورهای لینوکس، سرورهای انعطاف‌پذیر، سازگار و با کارایی بالا با قابلیت‌های عکس فوری، امنیت بهینه و فناوری‌های ابری مقیاس‌پذیر هستند. این سرورها به رفع نیازهای روزافزون خدمات وب، برنامه‌های کاربردی، مدیریت پایگاه داده و موارد دیگر کمک می‌کنند.
نرم افزار وب سرور NGINX
NGINX یک وب سرور منبع باز محبوب و پرمخاطب است که منبع‌ها را به صورت موثر و کارآمد اجرا و استفاده می‌کند. این وب سرور می‌تواند حجم زیاد و بزرگی از ترافیک داده‌ها را مدیریت کند. همچنین این پروکسی معکوس، خدمات کش HTTP و پروکسی ایمیل را ارائه می‌دهد. NGINX یک وب سرور مقیاس پذیر، راحت و قدرتمند است که قادر به مدیریت اتصالات همزمان است و برای ارائه محتوای ثابت یک گزینه‌ی ایده آل است.
وب سرور آپاچی چیست و عملکرد آن به چه صورت است؟
وب سرور آپاچی یا سرور HTTP آپاچی یک سرور منبع باز است که درخواست‌های کاربر را پردازش می‌کند و دارایی‌ها و محتوای وب را از طریق HTTP ارائه می‌دهد. این وب سرور از پایگاه داده MySQL برای ذخیره اطلاعات مهم در قالبی که به راحتی قابل خواندن باشد، استفاده می‌کند. با کمک زبان برنامه نویسی PHP، آپاچی می‌تواند محتوای وب پویا ایجاد کند و این محتوا را به کاربران ارائه دهد.
نرم افزار وب سرور IIS
وب سرور Microsoft Internet Information Service (IIS) به عنوان وب سرور ویندوز نیز شناخته می‌شود. یکی از رایج‌ترین وب سرورهای مورد استفاده در سیستم عامل ویندوز است. یک وب سرور که به صورت گسترده برای میزبانی از برنامه‌های وب ASP.NET، وب سایت‌های استاتیک و برنامه‌های وب ساخته شده بر روی PHP استفاده می‌شود.
بعلاوه می‌تواند به عنوان یک سرور FTP برای میزبانی از خدمات WCF استفاده شود. با وجود اینکه دارای یک گزینه احراز هویت داخلی مانند Windows، ASP.NET و Basic است، اما برای کاربران ویندوز راحت‌تر است که با استفاده از حساب دامنه خود وارد برنامه‌های وب مختلف شوند. سایر ویژگی‌های امنیتی داخلی شامل مدیریت گواهی TLS، ثبت درخواست، گزینه‌های امنیتی خاص FTP و موارد دیگر است.
تفاوت وب سرور و اپلیکیشن سرور
وب سرور درخواست‌های کاربران را برای ایجاد محتوای ثابت وب سایت می‌پذیرد و پردازش خواهد کرد. همچنین وب سرور فقط از طریق HTTP به درخواست‌ها و پاسخ‌های کاربران رسیدگی می‌کند. در یک نگاه کلی وب سرورها برای ارائه محتواهای ثابت یا صفحات HTML که به صورت ایستا هستند، مفیدند.
در مقایسه، وب سرورها با اپ سرورها می‌توان گفت وب سرورها از مصرف منبع کمتری خواهند داشت به این منظور که میزان مصرف فضا در CPU و حافظه در مقایسه با وب سرور بسیار کمتر است.
اپ سرورها می‌توانند محتوای وب و نتایج تراکنش ها و تجزیه و تحلیل ها را بدون صرف زمان و سریعا به مخاطب نمایش دهند.
وظیفه‌ی اصلی وب سرورها ایجاد تعامل بین کاربران و بخش‌های مختلف وبسایت است. اپ سرورها از کانتینرهای وب استفاده می‌کنند.
همچنین اپ سرورها علاوه بر حافظه‌ی بیشتر به میزان هسته‌ی بیشتری در سی‌پی‌یو هم احتیاج دارند.