اگر CRM همیشه دیر لود میشود، SQL Server کند شده، اتوماسیون اداری مدام هنگ میکند یا کاربران از کندی سیستمهای داخلی شکایت دارند، در ۷۰٪ مواقع مشکل از پردازنده سرور است. انتخاب اشتباه CPU یعنی هسته کم، کش پایین یا فرکانس ناکافی؛ و همین باعث صف درخواستها، کندی دیتابیس و قطعی سرویسها میشود.
مشکل دقیق کجاست و چرا CPU گلوگاه میشود؟
بیشتر شرکتها هنگام خرید سرور تنها به رم و هارد توجه میکنند، اما منابع اصلی پردازشی توسط CPU تأمین میشود. زمانی که پردازنده ضعیف باشد، اتفاقات زیر رخ میدهد:
- تعداد هستهها پاسخگوی تعداد کاربران نیست.
- فرکانس پایین باعث کندی تکپردازشی میشود.
- کش L3 کم باعث صف درخواستها در دیتابیس میشود.
- نسل قدیمی CPU توان پردازش حجم کاری امروزی را ندارد.
۴ دلیل اصلی کندی سامانههای داخلی از نظر CPU
۱) هستهها (Cores) برای تعداد کاربران کافی نیست
برای مثال یک CPU از سری Xeon Bronze با ۴ هسته، نهایتاً برای ۵ تا ۸ کاربر سبک مناسب است؛ اما برخی شرکتها با ۲۰ یا ۳۰ کاربر هنوز از این پردازندهها استفاده میکنند.
۲) فرکانس پردازنده پایین است
CRM، ERP و SQL Server به شدت به فرکانس وابستهاند. CPUهای فرکانس پایین مثل برخی Xeon Silverها برای دیتابیس سنگین جوابگو نیستند.
۳) کش L3 کم است
کمبود کش مساوی است با:
- صف درخواستهای SQL
- پاسخدهی کند در سامانههای تحت وب داخلی
- تاخیر در بارگذاری صفحات
۴) نسل قدیمی CPU
CPUهای نسل ۷ و ۸ اینتل (در سرورهای نسل 8 و برخی نسل 9) برای استانداردهای امروز بهینه نیستند، مخصوصاً برای مجازیسازی و دیتابیسهای حجیم.
چه CPUای برای کسبوکار شما مناسب است؟ (بر اساس تعداد کاربر)
در جدول زیر سریع مشخص میشود برای چه تعداد کاربر و چه نوع فعالیتی، چه پردازندهای مناسبتر است:
| تعداد کاربر | نوع کار | CPU پیشنهادی | علت |
|---|---|---|---|
| ۵–۱۰ | CRM سبک – اتوماسیون | Xeon Silver 4208 / 4210 | فرکانس مناسب + قیمت اقتصادی |
| ۱۵–۲۵ | ERP – SQL متوسط | Xeon Gold 5218 / 6226 | کش بیشتر + پایداری عالی |
| ۳۰–۵۰ | SQL سنگین – چند سامانه | 2× Xeon Gold Series | چندپردازشی قوی + ظرفیت بالا |
| +۵۰ | مجازیسازی VMware / Proxmox | Dual Gold یا Dual Platinum | پشتیبانی از VMهای متعدد |
چطور بفهمیم مشکل کندی واقعاً از CPU است؟
روش ۱ – چککردن مصرف CPU
اگر CPU دائماً بالای ۷۰٪ مصرف دارد، سرور کم آورده است.
روش ۲ – بررسی Queue Length
Queue Length بالای ۴ یعنی پردازنده نتوانسته درخواستها را پردازش کند.
روش ۳ – تست سرعت پاسخدهی SQL
اگر Queryهای ساده بیش از حد طول میکشند، معمولاً کش یا فرکانس پردازنده مقصر است.
چرا با وجود CPU قوی باز هم کندی داریم؟
گاهی CPU خوب است اما بقیه اجزا bottleneck هستند:
- RAID اشتباه (مثلاً RAID5 برای دیتابیس)
- کمبود رم
- هاردهای کند (SAS 7.2K یا SATA)
- تنظیمات نادرست SQL یا Hypervisor
پیشنهاد مدلهای مناسب HP برای شرکتها
| نوع کسبوکار | مدل سرور HP | دلیل انتخاب |
|---|---|---|
| شرکتهای کوچک | HPE DL160 G10 | اقتصادی و مناسب CRM |
| شرکتهای متوسط | HPE DL380 G10 | پشتیبانی از CPUهای Gold |
| حجم کاری سنگین | HPE DL380 G11 | پردازندههای Intel Sapphire Rapids |
| مجازیسازی | HPE DL380 G10 / G11 | ظرفیت بالا برای VMها |
سرور HPE ProLiant DL380 G10
سرور HPE Proliant DL380 G11
جمعبندی
بیشترین دلیل لگ و کندی سامانههای سازمانی، انتخاب اشتباه پردازنده است. با انتخاب درست CPU، ۵۰٪ مشکلات سرعت سامانهها بدون نیاز به ارتقای هارد یا رم حل میشود.
چطور بفهمم CPU برای شرکت من کافی نیست؟
اگر مصرف CPU دائماً بالای ۷۰٪ است یا کاربران کندی شدید حس میکنند، معمولاً پردازنده گلوگاه اصلی است.
برای SQL Server چه CPU مناسبتر است؟
معمولاً پردازندههای Xeon Gold با کش بالا و فرکانس بیشتر بهترین عملکرد را برای دیتابیسها ارائه میدهند.
برای مجازیسازی VMware چه CPU بگیرم؟
در اغلب پروژهها استفاده از سرورهای Dual CPU با سری Gold یا Platinum بهترین انتخاب است.